Skip to content

Veilig vrijen betekent het voorkomen van een ongewenste zwangerschap EN van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa). Zwangerschap voorkom je met de pil, een condoom, een spiraaltje of een ander betrouwbaar middel. Soa voorkom je met een condoom, beflapje (voor orale seks) en door geen sperma door te sikken. Zie ook de website seksualiteit.nl

Welke voorbehoedsmiddelen zijn het gemakkelijkste voor meiden en jongens met CP?

Hieronder staan de voor- en nadelen van verschillende voorbehoedmiddelen op een rijtje.

Condoom voor mannen

Een condoom biedt goede bescherming tegen zwangerschap en seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s). Wees voorzichtig dat het condoom niet scheurt. Soms is het een goed idee om het omdoen van een condoom eerst te oefenen op een komkommer, banaan, dildo of vibrator.

Eigenschappen waarop je verder een condoom kunt kiezen zijn:

Standaard condoom. Regulier condoom van latex, meestal voorzien van glijmiddel op waterbasis. Ultradun condoom. Condoom voor meer gevoel. Vaak van latex. Ook latexvrije condooms zijn meestal dunner dan latex condooms.

Orgasme uitstellen bij de man. Condooms voorzien van een licht verdovende stof. Kleur en smaak. Condooms voorzien van een smaakje en een bijpassende kleur (ook te gebruiken als je zelf een beflapje wilt maken)

Extra stimulatie. Condooms met een structuur van ribbeltjes of nopjes voor extra gevoel bij de vrouw Latexvrije condooms. Bij allergie voor latex

Een condoom omdoen kan bij een spastische handfunctie mogelijk lastig zijn. Een Wingman condoom kun je met één hand omdoen.

Veilige seks heb je samen. Als het niet lukt om zelf een condoom om te doen, kun je dat aan je partner vragen. Het kan ook een onderdeel van het voorspel zijn. Het kan heel opwindend zijn om een condoom om te (laten) doen door of bij je partner.

Condoom voor vrouwen

Dit condoom biedt goede bescherming tegen zwangerschap en zeer goede bescherming tegen soa’s. Voordat je geslachtsgemeenschap hebt, breng je het in je vagina in. Het is echter niet handig als je een beperkte handfunctie hebt of als je met je handen niet goed bij je vagina kunt. Ook als je je benen moeilijk kunt spreiden of last hebt van spierspasmes in je bovenbenen is het inbrengen van dit condoom moeilijker. Het vrouwencondoom is wél een goed alternatief als mannencondooms te snel scheuren en daardoor niet beschermen. Je kunt het vrouwencondoom ook van te voren inbrengen. Het is groter dan een mannencondoom.

Anticonceptiering

De anticonceptiering of Nuvaring is een buigzame ring van kunststof, die een vrouw in haar vagina draagt en daar hormonen afgeeft. De doorsnede van de ring is ongeveer 5,5 cm. Je brengt de ring zelf met je hand in. Hij beschermt vier weken tegen een zwangerschap. De ring is erg betrouwbaar (meer dan 99%), maar biedt geen bescherming tegen soa’s.

Hormonale methodes (pil, injectie, pleister, ring of implantaat)

Deze methode biedt zeer goede bescherming tegen zwangerschap, maar geen bescherming tegen soa’s. Er zijn ook voorbehoedsmiddelen met maar één type hormoon (progesteron), zoals de prikpil, de hormoonspiraal en het hormoonstaafje. Deze bevatten geen oestrogeen, zoals dat bijvoorbeeld in de pil voorkomt en dat meestal de bijwerkingen veroorzaakt waar vrouwen last van kunnen hebben: hoofdpijn, misselijkheid, toegenomen vaginale afscheiding. Meestal verdwijnen deze bijwerkingen na drie maanden. Besluit daarom niet te vroeg dat je lichaam niet tegen hormonen kan.

Non-hormonaal voorbehoedsmiddel

Biedt prima bescherming tegen zwangerschap maar – met uitzondering van het condoom – geen bescherming tegen soa’s. Voorbehoedsmiddelen zonder hormonen zijn het condoom, de koperspiraal, het pessarium (Caya®)) en sterilisatie (definitieve methode).

Beflapje

Een beflapje wordt gebruikt voor orale seks (zowel vaginaal als anaal) met een vrouw en biedt goede bescherming tegen soa’s. Als je gevoelig bent voor latex of je weet niet waar je een beflapje kunt kopen kun je ook een condoom (eventueel met een smaakje…) openknippen en dat over het gebied plaatsen waar de orale seks wordt uitgevoerd.

Voor het zingen de kerk uit” (terugtrekken voor ejaculatie)

Bied onbetrouwbare bescherming tegen zwangerschap en geen bescherming tegen soa’s.

Sterilisatie

Dit kan zowel bij de man als bij de vrouw. Biedt zeer goede bescherming tegen zwangerschap, maar geen bescherming tegen soa’s.

Kortom: in feite is alles mogelijk, maar houd rekening met medicatie die je al gebruikt Denk ook na over veiligheid, gebruiksgemak – de pil bijvoorbeeld dien je dagelijks in te nemen controle over menstruatie en tussentijdse bloedingen. Denk er ook over na of een arts het middel moet toedienen of dat je dat zelf doet.

Het condoom van mijn partner scheurt regelmatig als we geslachtsgemeenschap hebben, is er een alternatief?

Probeer na te gaan waarom het condoom scheurt. Het kan zijn dat het niet goed gegaan is door het spasme. Het condoom kan te klein zijn of de vaginaspier te gespannen. Er zijn condooms die ruimer of strakker zijn dan de standaardmaat. De lengte is minder van belang, al zijn er ook condooms die langer of korter zijn. Je kunt ook denken aan extra sterke, dikkere condooms voor extra veiligheid. Deze condooms scheuren minder snel en zijn daardoor ook geschikt voor anale seks, maar ook als de vaginaspier meer gespannen is door spasmes. Ook condooms met extra glijmiddel kunnen je helpen. Het extra glijmiddel voorkomt schuren waardoor het condoom kan scheuren. Voor meer informatie: www.condomerie.nl

“Ik ben altijd bang dat ik zwanger raak, omdat de condooms zo vaak scheuren. Omdat mijn bekken zo gespannen is, is penetratie lastiger. De pil slik ik niet, omdat ik heel onregelmatig seks heb.”

Ik heb veel spasticiteit: kan ik toch een spiraaltje laten inbrengen? Zo ja, moet dit onder narcose?

Als je hemiparese hebt hoeft dit geen probleem te zijn, omdat je dan meestal wel één been kunt spreiden. Daardoor is er voldoende ruimte om een spiraaltje in te brengen. Het is belangrijk om de tijd te nemen, zodat je goed kunt ontspannen. Ook gynaecologisch onderzoek met behulp van een eendenbek is dan vaak wel mogelijk. Als beide benen zijn aangedaan door spasticiteit, dan zal onderzoek door een gynaecoloog worden gedaan. Soms is het nodig om een roesje of hele lichte narcose te krijgen, Dat helpt om je benen te kunnen ontspannen, waardoor je ze voldoende kunt spreiden. Eventueel kan een spierverslapper zoals Diazepam of (onder voorbehoud) Baclofen helpen. Een goed alternatief is het hormoonstaafje dat in de bovenarm wordt aangebracht onder de huid.

Welke voorbehoedsmiddelen gaan (goed) samen met eventuele andere medicatie, zoals spierverslappers, pijnstillers, medicatie tegen misselijkheid, maagbeschermers en medicatie tegen epilepsie?

De betrouwbaarheid van middelen met oestrogeen (de pil, de ring, de pleister) wordt minder als je anti-epileptica gebruikt. Je kunt de anticonceptiepil vervangen door een “zwaardere” pil met 50microgram oestrogeen of door een levonorgestrel bevattend spiraaltje (Mirena spiraal®), een koperhoudend spiraaltje of de prikpil. Als je epilepsie hebt, kun je pillen nemen die progestageen bevatten. Elk geval zal individueel afgewogen moeten worden met je behandelende arts. Pijnstillers, spierverslappende medicatie en maagmedicatie kunnen over het algemeen goed in combinatie met voorbehoedmiddelen worden gebruikt.

Is inwendig (gynaecologisch) onderzoek mogelijk bij vrouwen met CP?

Als je één been kunt spreiden, is er voldoende ruimte om inwendig onderzoek te kunnen doen met een eendenbek of om een uitstrijkje te maken voor bevolkingsonderzoek. Voor sommige onderzoeken is het voldoende als een arts met een vinger in je vagina kan voelen; dan is er maar weinig ruimte nodig. Dat lukt vaak ook bij dubbelzijdige spasticiteit.

Als een arts ook inwendig wil kijken, bijvoorbeeld naar de kleur van de afscheiding, naar wratjes, poliepjes, bloedingen of naar afwijkingen aan de baarmoedermond, dan moet je één van je benen goed kunnen spreiden. Ook kun je op je zij liggen en je knieën helemaal optrekken. De arts kan dan via je achterkant onderzoek doen. Vaak is dat minder prettig, omdat je dan niet kunt zien wat de arts doet. Vertrouwen hebben in, je comfortabel voelen bij en goede uitleg krijgen van de arts is dan heel belangrijk. Je kunt ook iemand meenemen als je dat prettiger vindt. Inwendig onderzoek is niet nodig bij het gebruik van de anticonceptiepil. De zogenaamde pilcontrole is afgeschaft.

Met je revalidatiearts kun je een inwendig onderzoek alvast oefenen en samen bekijken of je een goede beenspreiding hebt. Diazepam kan helpen om te ontspannen op dat moment. Je zou ook Diazepam kunnen gebruiken net voor het vrijen voor een gemakkelijkere beenspreiding. Je krijgt Diazepam echter niet langdurig voorgeschreven. Het wordt wel incidenteel voorgeschreven, op momenten dat jij dat wilt. Dat zou via een revalidatiearts kunnen, maar bijvoorbeeld ook via een seksuoloog.

“Bij de arts geef ik van tevoren aan dat ik CP heb en dat ik wat moeilijker mijn benen kan spreiden. Ook geef ik aan dat de arts veel glijmiddel moet gebruiken, zodat het gemakkelijker wordt en ik meer kan ontspannen. Ik probeer heel duidelijk aan te geven wat ik heb, wat ik nodig heb, wat ik kan en wat er van mij verwacht kan worden.”

Soa’s

Soa’s zijn seksueel overdraagbare aandoeningen die je kunt krijgen als je niet veilig vrijt. ALLEEN het condoom voor mannen en bij geslachtsgemeenschap ook het vrouwencondoom beschermt tegen een soa en Hiv. Bij orale seks is het belangrijk een beflapje te gebruiken en sperma nooit door te slikken. Als er contact is tussen vagina’s en penissen onderling is er altijd een risico op een soa. Je hoeft niet altijd te merken dat je een soa hebt.

Ben ik vatbaarder voor soa’s omdat ik CP heb?

Nee, je bent niet vatbaarder voor soa’s vanwege CP.

Het belangrijkste is om altijd voorzorgsmaatregelen te nemen. Als je een nieuwe partner hebt, gebruik een condoom en doe een soa-test, zeker als je een langdurige relatie wenst.

Medicatie heeft geen invloed op het (kunnen) krijgen van soa’s. Mocht je een soa hebben en je hebt antibiotica nodig – en je gebruikt vanwege epilepsie of andere aandoeningen medicatie – meld dit dan. Soms zal de dosis van de antibiotica aangepast moeten worden.

Tijdens een soa-onderzoek kan een vrouw ook zelf een dun wattenstokje in haar vagina inbrengen. Mannen kunnen urine in een potje doen. Er hoeft bij onderzoek naar soa’s niet altijd inwendig onderzoek gedaan of een eendenbek ingebracht te worden. Op www.soaaids.nl staat meer informatie over soa’s.

Back To Top