Pubers met meervoudige beperkingen laten op hun eigen manier zien dat ze ouder worden. Naast hun lichamelijke verandering zie je vaak dat ook interesses en persoonlijkheid veranderen. Ontwikkeling is niet vanzelfsprekend, maar stimuleren kan helpen. Daarvoor blijft je puber afhankelijk van wat je hem biedt.
Ander lichaam
De lichamelijke veranderingen in de puberteit kunnen verklaren waarom een jongere zich anders voelt en dus ook anders gedraagt. Een groter, zwaarder en volwassener lichaam dat anders ruikt en anders gekleed is zorgt ervoor dat de omgeving anders reageert. Dat heeft ook effect op het gedrag van jouw puber. Misschien vraag je je af of het nog gepast is om je puber op schoot te nemen of te knuffelen? Of misschien lukt dat eenvoudigweg niet meer met dat grotere lichaam. Uitingen van seksualiteit zoals masturbatie kunnen je verrassen.
Zoektocht
Het kan een hele zoektocht zijn om de oorzaak van de gedragsverandering te vinden, vooral als dat gedrag onvrede uitdrukt. Het lijkt erop dat gedragsveranderingen meer voorkomen in de puberteit, maar ook dan zijn er vele andere oorzaken mogelijk. De uitspraak ‘Het zal wel door de puberteit komen’ is dus lang niet altijd waar. Waarom schreeuwt een je puberjongen bijvoorbeeld? Enkele mogelijke oorzaken:
- Schreeuwen om aandacht omdat hij zich ervan bewust is dat hij invloed heeft
- Te groot worden om op schoot te zitten terwijl hij nog steeds die behoefte aan heeft
- Pijn door toenemende vergroeiingen
- Een sterke behoefte aan masturberen, maar daarvoor te weinig gelegenheid krijgen
Interpreteren
Ouders kennen hun kind al het hele leven en voelen de behoefte van hun kind goed aan. Daarom kun je als ouder de signalen van je kind vaak goed interpreteren. Bij ouders die ook andere kinderen in de puberleeftijd hebben kan opeens ‘het kwartje vallen’. Een moeder benoemt het als volgt: “Ik vergelijk Marieke vaak met mijn zoon. Dan zie ik gewoon de overeenkomsten: blijf uit mijn wereld, bemoei je niet met mijn wereld.” Voor begeleiders is het belangrijk om ouders vragen te stellen over het gedrag van hun puber en intensief met hen samen te werken.
Probleem of ontwikkelingsstapje
Bij veranderend gedrag hoef je niet alleen aan problemen te denken. Het kan ook om een stapje in de ontwikkeling gaan. Door deze nieuwe levensfase krijgt je puber andere behoeften en interesses. Je kind heeft meer behoefte aan eigen invloed en doet ook moeite om die te krijgen. Weigeren om te eten of om mee te doen kan dus een nieuw stapje in de emotionele ontwikkeling zijn. Daarbij is opvoeden belangrijk. Je puber moet kunnen merken dat er grenzen zijn in het gedrag. Niet alles mag, niet alles wordt geaccepteerd. Houd daarbij rekening met het emotioneel ontwikkelingsniveau en zoek naar wat werkt voor jouw kind.